باب هفتم - تسبيب در جنايت (ماده 340 الی 362)
ماده ۳۴۰
هرگاه کسي در ملک ديگري با اذن او يکي از کارهاي مذکور در ماده ۳۳۹ را انجام دهد و موجب آسيب يا خسارت شخص ثالث شود عهدهدار ديه يا خسارت نميباشد.
ماده ۳۴۱
هرگاه در معبر عام عملي به مصلحت عابران انجام شود که موجب وقوع جنايت يا خسارتي گردد، مرتکب ضامن ديه و خسارت نخواهد بود.
ماده ۳۴۲
هرگاه کسي يکي از کارهاي مذکور ماده ۳۳۹ را در منزل خود انجام دهد و شخصي را که در اثر نابينايي يا تاريکي آگاه به آن نيست به منزل خود بخواند، عهدهدار ديه و خسارت خواهد بود و اگر آن شخص بدون اذن صاحب منزل يا با اذني که قبل از انجام اعمالمذکور از صاحب منزل گرفته است وارد شود و صاحب منزل مطلع نباشد، عهدهدار هيچ گونه ديه يا خسارت نميباشد.
ماده ۳۴۳
هرگاه در اثر يکي از عوامل طبيعي مانند سيل و غيره يکي از چيزهاي فوق حادث شود و موجب آسيب و خسارت گردد هيچکس ضامن نيست گرچه تمکن برطرف کردن آنها را داشته باشد؛ و اگر سيل يا مانند آن چيزي را به همراه آورد و کسي آن را به جايي مانند محل اول يا بدتر از آن قرار دهد، عهدهدار ديه و خسارتهاي وارده خواهد بود و اگر آن را از وسط جاده بردارد و به گوشهاي براي مصلحت عابرين قرار دهد عهدهدار چيزي نميباشد.
ماده ۳۴۴
هرگاه کسي در ملک ديگري عدوانا يکي از کارهاي مذکور در ماده ۳۳۹ را انجام دهد و شخص ثالثي که عدوانا وارد آن ملک شده آسيب ببيند عامل عدواني عهدهدار ديه و خسارت ميباشد.
ماده ۳۴۵
هرگاه کسي کالايي را که به منظور خريد و فروش عرضه ميشود يا وسيله نقليهاي را در معبر عام قرار دهد و موجبخسارت گردد عهدهدار آن خواهد بود مگر آنکه مصلحت عابران ايجاب کرده باشد که آنها را موقتا در معبر قرار دهد.
ماده ۳۴۶
هرگاه کسي چيز لغزندهاي را در معبر بريزد که موجب لغزش رهگذر گردد عهدهدار ديه و خسارت خواهد بود مگر آنکهرهگذر بالغ عاقل يا مميز عمدا با اينکه ميتواند روي آن پا نگذارد به روي آنها پا بگذارد.
ماده ۳۴۷
هرگاه کسي چيزي را بر روي ديوار خود قرار دهد و در اثر حوادث پيشبيني نشده به معبر عام بيفتد و موجب خسارت شود عهدهدار نخواهد بود مگر آنکه آن را طوري گذاشته باشد که عادتا ساقط ميشود.
ماده ۳۴۸
هرگاه ناودان يا بالکن منزل و امثال آنکه قرار دادن آن در شارع عام مجاز نبوده و در اثر سقوط موجب آسيب يا خسارت شود مالک آن منزل عهدهدار خواهد بود و اگر نصب و قرار دادن آن مجاز بوده و اتفاقا سقوط کند و موجب آسيب يا خسارت گردد مالک منزل عهدهدار آن نخواهد بود.
ماده ۳۴۹
هرگاه کسي در ملک خود يا ملک مباح ديگري ديواري را با پايه محکم بنا کرده لکن در اثر حادثه پيشبيني نشده مانند زلزله سقوط کند و موجب خسارت گردد صاحب آن عهدهدار خسارت نميباشد و همچنين اگر آن ديوار را به سمت ملک خود بنا نموده که اگر سقوط کند طبعا در ملک او سقوط خواهد کرد لکن اتفاقا به سمت ديگري سقوط کند و موجب آسيب يا خسارت شود صاحب آن عهدهدار چيزي نخواهد بود.
ماده ۳۵۰
هرگاه ديواري را در ملک خود به طور معتدل و بدون ميل به يک طرف بنا نمايد لکن تدريجا مايل به سقوط به سمت ملک ديگري شود، اگر قبل از آنکه صاحب ديوار تمکن اصلاح آن را پيدا کند ساقط شود و موجب آسيب يا خسارت گردد چيزي بر عهده صاحب ديوار نيست و اگر بعد از تمکن از اصلاح، با سهلانگاري سقوط کند و موجب خسارت شود مالک آن ضامن ميباشد.
ماده ۳۵۱
هرگاه کسي ديوار ديگري را منحرف و مايل به سقوط نمايد آنگاه ديوار ساقط شود و موجب آسيب يا خسارت گردد آن شخص عهدهدار خسارت خواهد بود.
ماده ۳۵۲
هرگاه کسي در ملک خود به مقدار نياز يا زايد بر آن آتش روشن کند و بداند که به جايي سرايت نميکند و عادتا نيز سرايت نکند لکن اتفاقا به جاي ديگر سرايت کند و موجب تلف يا خسارت شود ضامن نخواهد بود.
ماده ۳۵۳
هرگاه کسي در ملک خود آتش روشن کند که عادتا به محل ديگر سرايت مينمايد يا بداند که به جاي ديگر سرايت خواهدکرد و در اثر سرايت موجب تلف يا خسارت شود عهدهدار آن خواهد بود گرچه به مقدار نياز خودش روشن کرده باشد.
ماده ۳۵۴
هرگاه کسي در ملک خود آتشي روشن کند و آتش به جايي سرايت نمايد و سرايت به او استناد داشته باشد ضامن تلف و خسارتهاي وارده ميباشد گرچه به مقدار نياز خود روشن کرده باشد.
ماده ۳۵۵
هرگاه کسي در ملک ديگري بدون اذن صاحب آن يا در معبر عام بدون رعايت مصلحت رهگذر آتشي را روشن کند که موجب تلف يا خسارت گردد ضامن خواهد بود گرچه او قصد اتلاف يا اضرار را نداشته باشد. تبصره: در کليه مواردي که روشنکننده آتش عهدهدار تلف و آسيب اشخاص ميباشد بايد راهي براي فرار و نجات آسيبديدگان نباشد وگرنه روشنکننده آتش عهدهدار نخواهد بود.
ماده ۳۵۶
هرگاه کسي آتشي را روشن کند و ديگري مال شخصي را در آن بيندازد و بسوزاند عهدهدار تلف يا خسارت خواهد بود و روشنکننده آتش ضامن نيست.
ماده ۳۵۷
صاحب هر حيواني که خطر حمله و آسيب رساندن آن را ميداند بايد آن را حفظ نمايد و اگر در اثر اهمال و سهلانگاري موجب تلف يا خسارت گردد صاحب حيوان عهدهدار ميباشد و اگر از حال حيوان که خطر حمله و زيان رساندن به ديگران در آن هستآگاه نباشد يا آنکه آگاه باشد ولي توانايي حفظ آن را نداشته باشد و در نگهداري او کوتاهي نکند عهدهدار خسارتش نيست.
ماده ۳۵۸
هرگاه حيواني به کسي حمله کند و آن شخص به عنوان دفاع از خود به مقدار لازم او را دفع نمايد و همين دفاع موجب مردن يا آسيب ديدن آن حيوان شود شخص دفاعکننده ضامن نميباشد و همچنين اگر آن حيوان را از هجوم به نفس يا مال محترم به عنوان دفاع به مقدار لازم بازدارد و همين کار موجب تلف يا آسيب او شود عهدهدار نخواهد بود. تبصره: هرگاه در غير مورد دفاع يا در مورد دفاع بيش از مقدار لازم به آن آسيب وارد شود شخص آسيبرساننده ضامن ميباشد.
ماده ۳۵۹
هرگاه با سهلانگاري و کوتاهي مالک، حيواني به حيوان ديگر حمله کند و آسيب برساند مالک آن عهدهدار خسارت خواهدبود و هر گونه خسارتي بر حيوان حملهکننده و مهاجم وارد شود کسي عهدهدار آن نميباشد.
ماده ۳۶۰
هرگاه کسي با اذن وارد خانه کسي بشود و سگ خانه به او آسيب برساند صاحب خانه ضامن ميباشد خواه آن سگ قبلا درخانه بوده يا بعدا وارد شده باشد و خواه صاحب خانه بداند که آن حيوان او را آسيب ميرساند و خواه نداند.
ماده ۳۶۱
هرگاه کسي که سوار حيوان است حيوان را در جايي متوقف نمايد ضامن تمام خسارتهايي است که آن حيوان وارد ميکند.
ماده ۳۶۲
هرگاه کسي حيواني را بزند و آن حيوان در اثر زدن خسارتي وارد نمايد آن شخص زننده عهدهدار خسارتهاي وارد خواهد بود.